O urządzeniach monitorujących bezpieczeństwo oraz o całym systemie bezpieczeństwa i monitoringu smart domu czy mieszkania ukraińskiej firmy Ajax Systems słyszałem już od dawna. Firma Ajax Systems dba też od dawna o moje bezpieczeństwo podczas moich wyjazdów do Ukrainy właśnie dzięki aplikacji informującej o alarmach przeciwlotniczych. W końcu przyszedł czas na przetestowanie urządzeń monitorujących smart home od Ajax zapewniających tym razem bezpieczeństwo mojego własnego domu.

Testy te zbiegły się niemal idealnie w czasie z przeprowadzką z mieszkania do domu z ogrodem. Dzięki temu mogłem przetestować różne urządzenia i cały kompleksowy system od Ajax. Wśród testowanych urządzeń znalazły się m.in. czujka gorąca, dymu i czadu (FireProtect 2 RB), syrena domowa (Home Siren), czujnik ruchu z aparatem fotograficznym (MotionCan) oraz czujka ruchu bez aparatu (MotionProtectPlus), czujki otwarcia drzwi i okien (DoorProtectPlus), czujka wycieku wody (LeaksProtect), brelok do uzbrajania i rozbrajania systemu (SpaceControl), duży panel z ekranem dotykowym do uzbrajania, rozbrajania systemu (Keypad TouchScreen) oraz spinająca te wszystkie urządzenia i stanowiąca podstawę systemu jednostka centralna (Hub 2 Plus).

HUB 2 Plus - jednostka centralna

Cały system od Ajax Systems pracuje pod kontrolą autorskiego protokołu o nazwie Jeweller (czyli jubiler), a jego jednostką centralną jest wspomniany HUB 2 Plus. Teoretycznie typu jednostki centralne dla systemów smart home mogą wydawać się nudne, bo ich zadaniem jest spiąć wszystkie inne urządzenia razem. Nic bardziej mylnego. HUB 2 Plus wyposażony jest w wiele interesujących rozwiązań (podobnie z resztą jak urządzenia monitorujące), które pozwalają całemu systemowi monitoringu pracować do pewnego stopnia niezależnie.

Przede wszystkim jest to wspomniany własny protokół Jeweller, z którym komunikują się urządzenia. Nie muszą więc korzystać z domowej sieci WiFi. Sam hub można i trzeba oczywiście podłączyć do sieci (można to zrobić kablem lub przez WiFi), ale posiada on także slot na dwie karty SIM i moduł GSM wspierający LTE/4G, dzięki czemu nawet jeśli połączenie do internetu po kablu czy przez WiFi przestanie działać to hub będzie komunikował się z właścicielem (właścicielami) domu czy mieszkania za pośrednictwem sieci komórkowej. Oczywiście HUB 2 Plus wyposażony jest także w baterię, jeśli więc domowy internet przestanie działać w skutek braku prądu, cały system będzie dalej pracował niezależnie od tego. Wbudowana bateria oferuje do 15 godzin pracy przy braku prądu w sieci elektrycznej.

Ajax Hub 2 Plus oferuje zasięg sygnału radiowego do dwóch tysięcy metrów (oczywiście w zależności od warunków samego domu jak i otoczenia), oznacza to, że mógłbym z powodzeniem urządzenia Ajax umieścić także w domu naszych krewnych, który znajduje się w linii prostej w odległości kilkuset metrów i HUB 2 Plus by je widział i się z nimi komunikował. Zasięg sygnału można zwiększyć za pomocą specjalnych range extenderów. W systemie może pracować pięć takich urządzeń. HUB 2 Plus wykrywa przy tym próby zakłócania sygnału radiowego i wspiera funkcję rozpraszania widma (frequency hopping, czyli skakanie po częstotliwościach). Do hub można podłączyć maksymalnie do 200 urządzeń w tym do 100 kamer. To Hub 2 Plus odpowiada za autoryzację i podłączanie urządzeń do systemu – ta ostatnia czynność odbywa się oczywiście za pośrednictwem dedykowanej aplikacji Ajax dla iOS, macOS, a także systemów Android i Windows i wykorzystaniu kodów QR znajdujących się na spodniej stronie wszystkich urządzeń Ajax.

HUB 2 Plus pozwala także na dodanie do 200 użytkowników, utworzenie 25 grub bezpieczeństwa i 64 scenariuszy.

HUB 2 Plus ma klasyczną formę dla tego typu urządzeń - płaskie urządzenie o kształcie kwadratu z zaokrąglonymi rogami oraz podświetlanym logo na górnej powierzchni. Można je ustawić na komodzie, np. za telewizorem czy zamontować na ścianie. Gniazdo zasilania, przycisk włączania urządzenia port Ethernet oraz dwa gniazda na karty SIM znajdują się na spodniej stronie, pod klapką, która może służyć też za uchwyt mocowania na ścianie. Wszystkie urządzenia wyposażone w tego typu klapki uchwyty posiadają także specjalne czujniki zdjęcia czy dostania się do wspomnianych gniazd i przycisku zasilania Próba nieautoryzowanego ich otwarcia (np. gdy cały system jest uzbrojony) skutkować będzie wznieceniem alarmu.

MotionCam - czujnik ruchu z aparatem fotograficznym

Czujnik ruchu z aparatem fotograficznym przeznaczony jest do montowania wewnątrz pomieszczeń (ja zamontowałem go w holu). Wykrywa on ruch w odległości do 12 metrów i – jeśli system jest uzbrojony – wykonuje do pięciu zdjęć jedno po drugim (domyślnie trzy zdjęcia w serii). Fotografie mają rozdzielczość maksymalnie do 640 x 480 px (domyślnie 320 x 240 px) i wystarczą do rozpoznania np. twarzy intruza. Oczywiście urządzenie robi też zdjęcia w podczerwieni w ciemnościach. MotionCam może pracować w odległości do 1700 metrów od huba (jednostki centralnej), a więc sprawdzi się nawet w przypadku nie tylko ogromnych posiadłości, ale także w biurach czy zakładach pracy o dużej powierzchni.

Co ważne, w aplikacji można ustawić czułość wykrywania ruchu, tak by zwierzęta domowe nie wzbudzały niepotrzebnie fałszywych alarmów i – co ważne dla ich zdrowia – nie wzbudzały dźwięku syreny. Dostępne są trzy poziomy czułości (niska, normalna i wysoka). Faktycznie przy niskim poziomie nasze koty i psy nie wzbudzają alarmu. Przy tym ustawieniu urządzenie ignoruje zwierzęta domowe ważące do 20 kg i mierzące do 50 cm.

MotionCam posiada wbudowaną baterię, która wystarczyć ma na cztery lata pracy. Urządzenie wyposażone jest też w system montażowy z zabezpieczeniem przed sabotażem, czyli nieautoryzowaną próbą zdjęcia czy zerwania go ze ściany.

MotionProtect Plus - czujka ruchu

Podobnym urządzeniem jest czujka ruchu. Ona także wykrywa ruch w zasięgu do 12 metrów oraz pozwala na ustawienie czułości wykrywania, tak by zwierzęta domowe nie wzbudzały alarmu (podobnie jak w przypadku wersji z aparatem, ignorowane mogą być zwierzęta domowe ważące do 20 kg i mierzące do 50 cm).

MotionProtect Plus można montować w odległości maksymalnie do 1200 metrów od jednostki centralnej - huba. MotionProtect Plus posiada wbudowaną baterię, która wystarczyć ma na pięć lat pracy i – tak jak właściwie wszystkie urządzenia Ajax – wyposażone jest we wspomniany system montażowy z zabezpieczeniem przed sabotażem.

FireProtect 2 RB - czujnik temperatury, dymu i czadu

Każdy, kto mieszka w domu z piecem węglowym, na pellet czy gaz, wie jak ważnym czy wręcz obowiązkowym elementem bezpieczeństwa są czujniki dymu i tlenku węgla (czadu). W urządzenia tego typu od 23 grudnia 2024 roku muszą być wyposażone wszystkie nowe domy i mieszkania, a już w 2030 roku taki czujnik będzie musiał się znaleźć w każdym mieszkaniu czy domu. FireProtect 2 RB to urządzenie oferujące poza czujnikiem dymu i czadu także czujnik temperatury monitorujący także jej gwałtowny wzrost.

FireProtect 2 RB wyposażony jest w baterię, która powinna wystarczyć na około siedem lat oraz we własną syrenę alarmową. Urządzenie, jak cały z resztą system może wysłać informację alarmową np. do firmy odpowiedzialnej za ochronę naszej nieruchomości. Co ważne, jeśli w domu mamy zainstalowaną więcej niż jedną czujkę FireProtect 2 RB można połączyć ich syreny, tak by obie zawyły jednocześnie, jeśli którakolwiek z nich wykryje gwałtowny wzrost temperatury, dym czy czad. To jest bardzo przydatne np. w nocy, kiedy czujka wykryje np. czad w kotłowni i wywoła alarm we wszystkich takich urządzeniach i dzięki temu budząc domowników. Oczywiście czujnik temperatury, dymu i czadu FireProtect 2 RB po uruchomieniu jest zawsze włączony i będzie monitorował i alarmował niezależnie od działania całego systemu.

HomeSiren - domowa syrena alarmowa

To urządzenie przeznaczone do instalowania wewnątrz pomieszczeń ma niewielkie rozmiary jednak wyje donośnie, bo w przedziale od 81 do 105 dB. Taki poziom alarmu może skutecznie odstraszyć intruza, a także może być usłyszany przez sąsiadów.

Jak już wspomniałem wcześniej, w przypadku alarmu cały system Ajax, a właściwie to opisany powyżej HUB 2 PLUS wysyła sygnał nie tylko do syreny ale także powiadomienie (krytyczne – jeśli na nie zezwolimy) na telefon użytkownika lub do agencji ochrony (o tym więcej w dalszej części tekstu). Sama syrena wygląda bardzo ładnie i ma niewielkie rozmiary, dzięki czemu nie będzie szpecić pomieszczenia, w którym jest zainstalowana. Wspomnieć jeszcze wypada, że wyposażona jest ona też w diodę led mrugającą podczas alarmu i można też do niej podłączyć zewnętrzną diodę led. Można ją instalować w odległości do 2000 metrów od jednostki centralnej (huba) i podobnie jak inne urządzenia, wyposażona jest w system montażowy z zabezpieczeniem przed sabotażem (nieautoryzowanym zdjęciem). Co ważne, w przypadku aktywacji alarmu syrena blokuje przycisk zasilania, więc intruz nie będzie mógł jej wyłączyć, jej obudowa jest także wytrzymała na uszkodzenia mechaniczne, spełniając certyfikat IP50. Z kolei wbudowana w syrenę bateria zapewnia do pięciu lat jej pracy.

DoorProtect Plus - czujki otwarcia drzwi i okien

Kolejnym elementem systemu monitoringu i bezpieczeństwa Ajax, który zainstalowałem w swoim domu to czujki otwarcia drzwi i okien DoorProtect Plus. Mają one klasyczną cylindryczną formę dla tego typu urządzeń i pracuję w parze: czujka - magnes. Zasada działania polega na tym, że jeden z elementów montuje się na framudze, a drugi na drzwiach lub oknie, tak by oba elementy po zamknięciu znajdowały się blisko siebie (nie dalej niż 2 cm). Jeśli system jest uzbrojony to wykryje otwarcie drzwi lub okna. Czujki Ajax wyposażone są zarówno w mały jak i duży magnes w zależności od dostępności miejsca przeznaczonego na instalację.

Ajax DoorProtect Plus może pracować w odległości do 1200 m od huba i wyposażony jest w baterię wystarczającą na pięć lat nieprzerwanej jego pracy. Tak jak inne urządzenia Ajax czujnik otwarcia drzwi lub okna wyposażony jest w system wykrywania próby jego demontażu czy zerwania.

Czujka wycieków - LeaksProtect

Czujka wycieków wody to jedno chyba z najmniejszych urządzeń Ajax. Ma formę niewielkiej kwadratowej kostki o zaokrąglonych rogach.

Wystarczy ją uruchomić, dodać do systemu i umieścić na podłodze, np. obok pralki czy zmywarki albo wanny czy prysznica w łazience. Urządzenie działać może w odlegości do 1300 metrów od jednostki centralnej systemu (HUB 2 PLUS), a wbudowana bateria zapewnia nieprzerwane jego działanie do pięciu lat.

SpaceControl - brelok do sterowania systemem bezpieczeństwa

To niewielkie urządzenie, które można przyczepić do kluczy, pozwala na uzbrajanie i rozbrajanie systemu, pozwala także na wysłanie alarmu do jednostki centralnej (a za jej pośrednictwem np. do agencji ochrony). Oczywiście jest on wyposażony w zabezpieczenie przed przypadkowym wciśnięciem któregoś z klawiszy, wykrywa także próby zagłuszania komunikacji z hubem, z którym komunikuje się w zasięgu do 1300 m. Podobnie jak w innych urządzeniach, wbudowana bateria pozwala na pracę do pięciu lat.

KeyPad TouchScreen - panel do zarządzania systemem, jego uzbrajaniem i rozbrajaniem

Ważnym elementem każdego systemu bezpieczeństwa jest specjalny panel pozwalający na jego uzbrojenie lub rozbrojenie. W przeciwieństwie do klasycznych panel wyposażonych w klawisze (które Ajax także ma w ofercie) KeyPad TouchScreen wyposażony jest w 5-calowy ekran dotykowy o rozdzielczości 480 x 854 pikseli, dzięki czemu oferuje on znacznie więcej niż proste uzbrojenie i rozbrojenie systemu czy wybranych pomieszczeń, aktywowania lub dezaktywowania wybranych scenariuszy (wliczając w to inne zintegrowane z systemem Ajax urządzenia smart domu, np. zapalanie świateł, podnoszenie lub opuszczanie rolet okiennych itp.). Na ekranie KeyPad TouchScreen pojawią się także informacje o problemach np. w trakcie uzbrajania systemu (pozostawione otwarte okno itp.). Urządzenie wyposażone jest w czujnik zbliżeniowy, który aktywuje wygaszony ekran przy zbliżeniu się do panelu.

KeyPad TouchScreen wyposażony jest także w czytnik tagów NFC, dzięki czemu odblokowywanie – logowanie się do systemu nie wymaga wprowadzania ręcznie kodu, ale przyłożenie tagu, karty NFC do znajdującego się pod ekranem czytnika, albo przyłożenie smartfona z zainstalowaną aplikacją Ajax. Wspomnieć tutaj wypada, że logowanie do systemu, automatyczne uzbrajanie i rozbrajanie może odbywać się niemal automatycznie za pośrednictwem samego smartfona i aplikacji dzięki określeniu obszaru i rozpoznawaniu położenia (geofencing).

KeyPad TouchScreen wyposażony jest w baterie, które zapewniają do 1,5 roku pracy. Można także podłączyć go do źródła zasilania o napięciu 12 V (zewnętrzny zasilacz, który trzeba dokupić we własnym zakresie), wtedy baterie będą służyć za backup w przypadku braku zasilania z sieci.

Aplikacja i system

Całym systemem można sterować poprzez dedykowaną aplikację, która oferuje nie tylko podgląd poszczególnych parametrów każdego z urządzeń (aktualna temperatura w czujniku dymu i czadu, poziom sygnału WiFi czy GSM w hubie to tylko kilka z wielu), czy możliwość ich konfiguracji (np. wspomniane określenie czułości czujki ruchu). iPhone z zainstalowaną aplikacją Ajax pozwala na szybkie logowanie się do KeyPad TouchScreen, a także bezpośrednio do uzbrajania i rozbrajania systemu czy danej przestrzeni. Wszystko oczywiście zależy od roli użytkownika nadanej przez administratora i dostępu do wybranych obszarów, pomieszczeń czy scenariuszy. Dzięki geolokalizacji iPhone pyta się mnie każdorazowo czy uzbroić lub rozbroić system w moim domu, kiedy z niego wychodzę lub wracam.

W aplikacji znajdziemy także listę wszystkich powiadomień o wydarzeniach (nie tylko o alarmach), podgląd z kamer czy sekwencję zdjeć z czujki ruchu wyposażonej w aparat.

Za pośrednictwem aplikacji możemy umówić się także z technikiem, który pomoże nam w rozwiązaniu problemów czy poprawną instalacją niektórych z urządzeń (np. kamer). W aplikacji znajdziemy także listę agencji ochrony, które wspierają system Ajax. W samej Polsce jest ich kilkadziesiąt.

Podsumowanie

System i urządzenia Ajax to kompeksowe i pełne rozwiązanie monitoringu i zabezpieczeń smart domu, mieszkania a nawet biura. Dzięki ogromnemu zasięgowi komunikacji radiowej można wdrażać go nawet na dużych powierzchniach. Szeroki wachlarz urządzeń pozwala nie tylko na informowanie o włamaniach, ale i o innych mniej lub bardziej krytycznych zdarzeniach, jak wyciek wody, gwałtowny wzrost temperatury, zadymienie czy przekroczone dopuszczalne stężenie czadu (tlenku węgla). Możliwość integracji z innymi rozwiązaniami smart dom i sterowanie np. poprzez opisany powyżej panel z ekranem dotykowym, a także możliwość integracji systemu z agencją ochrony naszego domu czy biura to same zalety tego rozwiązania. Warto także dodać, że wszystkie testowane przeze mnie urządzenia zostały wyprodukowane w Ukrainie a nie w Państwie Środka, co moim zdaniem jest dodatkowym atutem.

Oczywiście w niniejszym tekście opisałem tylko część urządzeń i możliwości tego systemu. O samym systemie Ajax można śmiało napisać jeszcze dłuży artykuł. W chwili publikacji niniejszego artykułu dotarły do mnie kamery Ajax, za których testowanie się właśnie zabieram i o których napiszę za kilka tygodni.