Używany iPhone - na co zwrócić uwagę przy zakupie
Kupując używanego iPhone’a, zwykle liczymy na to, że uda nam się wejść w posiadanie świetnego telefonu bez konieczności wydawania dużej sumy pieniędzy. Niestety, taki zakup zawsze wiąże się też z pewnym ryzykiem. Nieuczciwi sprzedawcy, podróbki i ukryte dodatkowe koszty to tylko kilka spośród problemów, na które możemy natrafić w trakcie naszych poszukiwań. Wprawdzie ryzyka nieudanego zakupu nie da się wyeliminować kompletnie, jednak istnieje kilka sposobów na to, by je zminimalizować.
W poniższym poradniku postaram się podpowiedzieć Wam, na co należy zwrócić uwagę podczas zakupu używanego iPhone'a (chociaż niektóre z poniższych rad mogą przydać się również przy zakupie iPada). Zawarte w nim informacje skierowane są głównie do osób, które upatrzyły już sobie jeden lub kilka konkretnych egzemplarzy (działających i pozbawionych poważnych, widocznych na pierwszy rzut oka uszkodzeń) i chcą zbadać je dokładniej, by uniknąć przykrych niespodzianek.
IMEI i numer seryjny
Sprawdzanie telefonu najlepiej zacząć od znalezienia jego IMEI (International Mobile Equipment Identity). Pod tą nazwą kryje się unikatowy numer nadawany każdemu telefonowi komórkowemu. Najprostszym sposobem na znalezienie IMEI jest wybranie numeru *#06# lub wejście w Ustawienia>Ogólne>To urządzenie. W tym drugim wypadku warto od razu spisać również numer seryjny, który przyda nam się podczas dalszego sprawdzania telefonu. Jeśli nie możemy samodzielnie obejrzeć urządzenia przed zakupem, a sprzedawca nie chce udostępnić nam wspomnianych numerów, może oznaczać to, że chce ukryć przed nami pewne informacje na jego temat.
Posiadając numer IMEI telefonu, który chcemy nabyć, możemy sprawdzić jego historię w internetowych bazach danych. W ten sposób dowiemy się, czy dany iPhone figuruje na liście urządzeń skradzionych, zgubionych, zgłoszonych do ubezpieczyciela lub zablokowanych z powodu niepłacenia rachunków. W zależności od tego, jak bardzo szczegółowy raport na temat danego telefonu chcemy uzyskać, możemy skorzystać z usług darmowych (np. IMEI Pro) lub płatnych (np. CheckMend). Warto jednak pamiętać o tym, że żaden z tego typu serwisów nie gwarantuje stuprocentowej poprawności wyników. Następnie należy sprawdzić, czy numer IMEI telefonu zgadza się z tym naklejonym na spodzie pudełka (zerwana naklejka lub brak pudełka powinny stanowić dla nas sygnał ostrzegawczy) oraz nadrukowanym na obudowie (tylko w przypadku modeli 6, 6 Plus, SE, 5s, 5c i 5). Oczywiście niezgodność któregokolwiek z wspomnianych numerów z danymi wyświetlanymi w ustawieniach telefonu nie jest jeszcze gwarancją tego, że sprzedawca chce nas oszukać. Różnice mogą wynikać np. z napraw telefonu lub darmowej wymiany przeprowadzonej w ramach gwarancji. Niemniej jednak widząc jakąkolwiek niezgodność, należy podejść do zakupu z większą ostrożnością i dokładniej wypytać sprzedawcę o przeszłość danego iPhone'a.
Numer seryjny urządzenia pozwoli nam z kolei sprawdzić, czy dany telefon jest nadal objęty gwarancją. Wprawdzie informacja ta może pojawić się również w niektórych spośród wspomnianych wcześniej raportów IMEI, jednak najpewniejszym źródłem jest w tym przypadku oficjalna baza danych Apple, w której wyszukiwanie odbywa się właśnie na podstawie numerów seryjnych. Jest to także świetny sposób na upewnienie się, że nie mamy do czynienia z podróbką lub tak zwanym „frankenphone’em” (iPhone’em złożonym z części zaczerpniętych z kilku różnych egzemplarzy - najczęściej stare podzespoły w obudowie z nowszego modelu). W tym pierwszym przypadku numer nie będzie figurował w bazie danych (strona wyświetli komunikat o błędzie), w drugim zaś pojawią nam się informacje na temat innego, najprawdopodobniej starszego modelu niż ten, który planujemy nabyć. W przypadku wątpliwości co do oryginalności iPhone'a najlepiej sprawdzić system operacyjny (podróbki mają najczęściej Androida stylizowanego na iOS) oraz zainstalowane fabrycznie aplikacje (Google Play zamiast App Store to dość wyraźny dowód na to, że nie mamy do czynienia ze sprzętem firmy Apple).
Blokada Znajdź mój iPhone
„Znajdź mój iPhone" to funkcja systemu iOS, która nie tylko ułatwia znalezienie zaginionego telefonu, ale też pozwala go zdalnie zablokować, by uniemożliwić dostęp niepowołanym osobom. To skądinąd przydatne rozwiązanie może jednak okazać się sporym problemem, jeśli mamy pecha trafić na sprzedawcę, który nie zadał sobie trudu, by odpowiednio przygotować telefon do sprzedaży. Aktywna funkcja „Znajdź mój iPhone” uniemożliwia bowiem wymazanie telefonu i aktywowanie go pod nowym Apple ID bez podania loginu i hasła poprzedniego użytkownika, co ogranicza dość znacznie jego funkcjonalność. Pół biedy, jeśli trafimy na uczciwego sprzedawcę, który zostawił aktywne zabezpieczenia przez zwykłą niewiedzę bądź zapominalstwo. W takiej sytuacji może on bowiem bez problemu dezaktywować zabezpieczenia zdalnie. Gorzej, gdy trafimy na mniej uczciwego handlarza, który świadomie sprzedał nam telefon, do którego nie pamięta bądź nie zna hasła. Takie osoby po otrzymaniu pieniędzy zwykle albo udają niewiedzę, albo zapadają się pod ziemię, nie reagując na dalsze próby kontaktu. By uniknąć takich nieprzyjemnych sytuacji, warto uprzednio upewnić się, że telefon, który chcemy nabyć, nie posiada aktywnej blokady „Znajdź mój iPhone”. By to zrobić, należy wejść na stronę icloud.com/activationlock i podać numer seryjny lub IMEI. Jeśli strona poinformuje nas o tym, że blokada w danym egzemplarzu jest nadal aktywna, należy poprosić sprzedawcę o jej wyłączenie, a jeśli nie będzie chciał/mógł tego zrobić - zrezygnować z zakupu.
Warto też wspomnieć o prawdziwej pladze polskich portali aukcyjnych, czyli iPhone'ach z tzw. „Blokadą iCloud” (znaną też jako „prosi o jakieś hasło, może ktoś będzie umiał to naprawić”). Pod tą nie do końca poprawną nazwą kryją się najczęściej zgubione lub skradzione telefony, które zostały zdalnie wymazane i zablokowane przez ich prawowitych właścicieli. Takie oferty należy omijać szerokim łukiem, nie tylko z powodu ich bardzo wątpliwej legalności, ale też z uwagi na fakt, iż taki telefon praktycznie nie nadaje się do użytku (jedynym pewnym sposobem na całkowite zdjęcie blokady jest wymiana płyty głównej, co może kosztować nawet kilkaset złotych).
Simlock i kraj pochodzenia
Mimo iż simlock, czyli blokada umożliwiająca korzystanie z kart sim tylko jednego operatora, nie jest już tak popularny jak jeszcze kilka lat temu, to jednak w ofertach polskich serwisów aukcyjnych nadal można znaleźć wiele iPhone'ów z takim ograniczeniem. Gdy interesujący nas telefon ma założonego simlocka w polskiej sieci, zdjęcie blokady nie powinno stanowić większego problemu. W najlepszym razie operator zdejmie go za darmo, w najgorszym zaś będzie trzeba zapłacić za to kilkadziesiąt złotych. Dużo gorzej wygląda sytuacja z zagranicznymi sieciami, w wypadku których ceny usunięcia simlocka sięgają nawet kilkuset złotych. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku operatorów działających zarówno w Polsce, jak i poza granicami naszego kraju. Często zdarza się bowiem, że tania oferta iPhone'a z simlockiem np. T-Mobile dotyczy w rzeczywistości brytyjskiej bądź amerykańskiej wersji tej sieci. A skoro już mowa o iPhone'ach pochodzących zza granicy - warto też pamiętać o tym, że niemal każdy model telefonu z oferty Apple produkowany jest w trzech bądź więcej wariantach, przeznaczonych na różne rynki i różniących się między sobą obsługiwanymi pasmami LTE. Zakup niewłaściwego może więc utrudnić nam korzystanie z internetu bezprzewodowego. Więcej informacji na temat modeli iPhone'ów właściwych dla poszczególnych krajów znajdziecie na oficjalnej stronie Apple.
Jailbreak
Jailbreak, czyli proces instalacji zmodyfikowanej wersji systemu iOS znoszącej wiele ograniczeń narzuconych przez Apple, to temat, który od samego początku wzbudza sporo emocji wśród użytkowników. Podczas gdy jedni nie wyobrażają sobie korzystania ze standardowej wersji systemu, inni postrzegają wszelkie modyfikacje jako potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa. Mimo iż obecnie Jailbreak nie jest już tak popularny jak jeszcze kilka lat temu, to jednak na portalach aukcyjnych nadal można trafić na urządzenia, na których został on przeprowadzony. Sprzedawcy przeważnie informują o tym otwarcie, licząc na to, że modyfikacja okaże się dla niektórych dodatkową zachętą. Osobiście odradzałbym jednak zakup takiego iPhone'a z jednego prostego powodu. Obecność Jailbreaka wskazuje wyraźnie na to, że poprzedni użytkownik z jednej strony lubił eksperymentować ze swoim telefonem, z drugiej zaś nie zadał sobie trudu, by poprawnie przygotować go do sprzedaży, czyszcząc pamięć i przywracając ustawienia fabryczne. Nazwijcie mnie paranoikiem, ale takie połączenie nie wróży niczego dobrego. Jeśli więc naprawdę zależy nam na posiadaniu Jailbreaka w naszym iPhonie, o wiele bezpieczniej i pewniej jest kupić „normalny” egzemplarz i wykonać modyfikację samodzielnie.
Jeśli zaś nie chcemy Jailbreaka, jednak mamy obawy, że interesujący nas egzemplarz posiada taką modyfikację, należy spróbować wyszukać w nim aplikację o nazwie Cydia, która służy do instalowania aplikacji i rozszerzeń w zmodyfikowanych telefonach. W razie wątpliwości można też uruchomić Safari i wpisać w pasku adresu Cydia:// (zmodyfikowany system zapyta, czy otworzyć stronę w aplikacji Cydia, niezmodyfikowany wyświetli komunikat o niepoprawnym adresie). W przypadku odkrycia Jailbreaka dopiero po zakupie telefonu należy dla bezpieczeństwa wprowadzić go w tryb awaryjny, a następnie wymazać i odtworzyć za pomocą programu iTunes. Warto jednak mieć na uwadze, że takie działanie automatycznie zaktualizuje system do najnowszej wersji kompatybilnej z danym modelem.
Stan techniczny
Ocena stanu technicznego iPhone'a nie należy do najłatwiejszych zadań, zwłaszcza jeśli kupujemy go przez internet i nie mamy możliwości samodzielnego przetestowania go przed zakupem. Zdjęcia opublikowane na portalu aukcyjnym lub podesłane na maila pozwolą nam wprawdzie ustalić, czy dany egzemplarz nie ma uszkodzeń wizualnych (stłuczony ekran, wgnieciona obudowa, wyraźne rysy etc.), jednak jeśli chodzi o uszkodzenia i wady niewidoczne gołym okiem, pozostaje nam tylko zaufać słowom sprzedawcy. Warto więc wybrać takiego, który jest naprawdę godzien tego zaufania. Osobiście odradzałbym więc internetowe zakupy za pośrednictwem serwisów z ogłoszeniami, gdyż nie dają one żadnego zabezpieczenia. O wiele lepiej pod tym względem prezentują się portale aukcyjne, które zwykle oferują pewną formę ochrony konsumenta przed nieuczciwymi sprzedawcami (przed podjęciem decyzji o zakupie warto jednak sprawdzić, czy dany produkt spełnia wymagania regulaminu). Warto też zwrócić uwagę, czy oferta, którą jesteśmy zainteresowani, została wystawiona przez firmę, czy też osobę prywatną. W tym pierwszym przypadku przysługują nam dwa tygodnie na zwrot zakupu. W drugim możliwość zwrotu zależy tylko od dobrej woli sprzedającego.
W dużo lepszej sytuacji są natomiast osoby, które mogą samodzielnie sprawdzić stan telefonu przed zakupem. Podstawowa kontrola powinna objąć dokładne oględziny obudowy (jeśli jakość wykonania budzi jakiekolwiek wątpliwości, lepiej odpuścić sobie zakup), test działania ekranu dotykowego i wszystkich fizycznych przycisków, wykonanie próbnego połączenia telefonicznego (zarówno normalnie, jak i w trybie głośnomówiącym), zrobienie zdjęcia i nagranie filmu obiema kamerkami, uruchomienie wibracji (np. poprzez włączenie trybu cichego), sprawdzenie akcelerometru (np. włączając klawiaturę i przekręcając iPhone'a na bok), GPS oraz łączności z internetem (w miarę możliwości zarówno przez wi-fi, jak i 3G/LTE). W trakcie wszystkich powyższych testów należy cały czas obserwować, czy dany egzemplarz działa płynnie i nie przegrzewa się w trakcie użytkowania, co może wskazywać na uszkodzone bądź wadliwe komponenty. Ważną a często bagatelizowaną rzeczą jest też czujnik LCI, który poinformuje nas o tym, czy iPhone został kiedyś zalany. Jego umiejscowienie i wygląd różnią się w zależności od modelu, dlatego też po dokładne instrukcje korzystania z tego elementu odsyłam na stronę pomocy technicznej Apple. Jeśli podczas oglądania telefonu mamy dostęp do dodatkowych akcesoriów, możemy sprawdzić, jak działa złącze lightning/30-Pin i wyjście słuchawkowe oraz jak telefon radzi sobie z łącznością Bluetooth.
Na koniec warto też poświęcić chwilę na sprawdzenie stanu baterii, która jest jednym z najważniejszych, ale też jednocześnie najmniej żywotnych komponentów współczesnych smartfonów. Jej pojemność maleje bowiem z biegiem czasu, zmuszając nas do coraz częstszego ładowania urządzenia. Według zapewnień firmy Apple bateria w iPhonie po 500 pełnych cyklach ładowania powinna zachować 80% pierwotnej pojemności. W praktyce oznacza to, że przeciętny użytkownik zauważy wyraźne „starzenie się” baterii dopiero po dwóch (lub więcej) latach użytkowania. Nie można jednak wykluczyć tego, że poprzedni właściciel telefonu był użytkownikiem ponadprzeciętnym, który wyciskał z baterii siódme poty i wyrabiał kilka cykli ładowania na dobę. W takim przypadku może się okazać, że w miarę świeży i dobrze prezentujący się iPhone kryje w sobie dogorywający już akumulator. By uniknąć takiej sytuacji, warto przed zakupem zainstalować i uruchomić jedno z wielu dostępnych darmowych narzędzi diagnostycznych (np. Battery Percentage), które pokaże nam aktualny stan baterii oraz ilość przeprowadzonych do tej pory cykli ładowania.
Akcesoria
Bardzo rzadko zdarza się, by ktoś sprzedawał „gołego” iPhone'a. Większość ofert obejmuje też dodatkowe akcesoria. Warto jednak pamiętać o tym, że ze względu na dość wysoką cenę oryginalnych produktów firmy Apple, wielu użytkowników decyduje się na korzystanie z tańszych zamienników lub podróbek. O ile w przypadku słuchawek, pokrowców czy osłon nie stanowi to większego problemu, o tyle nieoryginalne ładowarki mogą powodować całkiem realne zagrożenie dla bezpieczeństwa użytkownika. Gorsze wykonanie i brak odpowiednich zabezpieczeń zwiększają bowiem ryzyko porażenia prądem lub nawet wywołania pożaru. Niestety, podrabiane ładowarki są często bardzo trudne do rozpoznania. Zwykle różnią się one od oryginalnych akcesoriów jedynie kilkoma drobnymi szczegółami, takimi jak brak napisu „designed by Apple in California” czy numeru seryjnego. Najbezpieczniej jest więc porównać ładowarkę dołączoną do kupowanego iPhone'a z inną, pochodzącą z pewnego źródła (w ostateczności może posłużyć nam do tego zdjęcie).
Podsumowanie
Powyższe porady powinny pomóc Wam uniknąć najczęstszych problemów z używanymi iPhone'ami. Kupując telefon z drugiej ręki, warto jednak pamiętać o tym, by zawsze kierować się przede wszystkim zdrowym rozsądkiem, unikając podejrzanie tanich ofert i szemranych propozycji (zwłaszcza w przypadku transakcji internetowych). Czasem lepiej dołożyć nieco więcej pieniędzy do droższego, ale za to pewniejszego zakupu, niż stać się żywym dowodem na to, że „chytry dwa razy traci”.