Na forumu bardzo często pojawiają się zapytania dotyczące SSD. Jest na ten temat wątek http://myapple.pl/ja...-stary-mac.html, jednak ma on prawie 300 stron więc trudno jest się z nim zaznajomić.
Jeśli masz komputer MacBook Air lub MacBook Pro z ekranem Retina - informację na temat dysków do nich znajdziesz w często zadawanych pytaniach w dalszej części tego postu
Każdy SSD ma układ scalony nazywany kontrolerem. Lwia część SSD posiada kontroler SandForce, który okrył się dość złą sławą zarówno w związku ze swoją awaryjnością, jak i słabą współpracą z komputerami Mac.
Jaki więc wybrać SSD?
Zakładając, że Twój Mac ma port SATA, to najlepiej byłoby kupić takie SSD:
Crucial M4 - pojawiają się doniesienia, że z czasem dyski te potrafią istotnie zwolnić pracę - może to być związane z błędem w oprogramowaniu dysku; być może aktualizacja oprogramowania rozwiązuje problem
Crucial M5
Crucial M500 - pojemności: 120GB, 240GB, 480GB, 960GB (symbole modeli kończą się na M500SSD1)
Samsung 830 (symbole modeli zaczynają się od MZ-7PC) Samsung 840 (symbole modeli zaczynają się od MZ-7TD) Samsung 840 PRO (symbole modeli zaczynają się od MZ-7PD) - aktualnie jest to najbardziej wydajny dysk SSD, jaki możemy zamontować w MacBook Pro Samsung 840 EVO (symbole modeli zaczynają się od MZ-7TE)
A teraz kilka odpowiedzi na częściej zadawane pytania (FAQ):
Jak przegrać dane na nowy dysk:
Spoiler
Najprostszą metodą jest sklonowanie dysku na nowy. Wymaga to podłączenia nowego dysku za pomocą interfejsu/adaptera/stacji dokującej wyposażonej w port USB do komputera Mac i użycie oprogramowania do klonowania, np. Carbon Copy Clonner.
Po wykonaniu kopii wyłącz komputer, wymień dysk na SSD, uruchom komputer.
Czy należy dokonywać defragmentacji dysku SSD?
Spoiler
Niezależnie od dyskusji na temat tego czy komputery Mac wymagają defragmentacji dysku czy nie - dysk SSD nie wymaga defragmentacji i jest ona dla niego szkodliwa.
Co to jest ten TRIM i jak go włączyć?
Spoiler
TRIM jest komendą, którą system operacyjny (Mac OS X w naszym przypadku) wykorzystuje by poinformować kontroler SSD o tym, że nie wykorzystuje już danego bloku danych. Wykorzystanie TRIM podnosi trwałość i wydajność SSD. Domyślnie Mac OS X nie aktywuje obsługi TRIM dla dysków SSD innych niż dostarczone przez Apple.
Na szczęście można obsługę TRIM w prosty sposób aktywować za pomocą narzędzia Trim Enabler Niezależnie od dostępnych w różnych miejscach sieci „rewelacji” na temat TRIM zdecydowanie zalecane jest włączenie TRIM
Zamontować stary dysk zamiast napędu optycznego?
Spoiler
Jeśli posiadasz MacBookaPro tzw. unibody, to za pomocą stosunkowo niedrogiego adaptera możesz stary dysk twardy zamontować zamiast napędu optycznego.
Zalety takiego rozwiązania:
- więcej miejsca na dane (dyski SSD choć tanieją to nadal są znacząco droższe od dysków HDD, więc zwykle kupujemy SSD o mniejszej pojemności)
- szybki dostęp do danych (jest to ważne w komputerach, które nie mają portów USB 3.0 (czyli w praktyce wszystkich przed rokiem modelowym 2011)
- jeśli Twój komputer nie ma USB 3.0, to dysk zamontowany w środku będzie szybszy
Wady:
- zwiększone zapotrzebowanie na energię (krótsza praca na baterii)
- może wystąpić problem z bootowaniem komputera z zewnętrznego napędu optycznego (na przykład podczas instalacji BootCamp)
- potrzeba stosowania zewnętrznego napędu optycznego gdy się chce odtworzyć lub nagrać płytę
W praktyce warto się zastanowić czy potrzebujemy mieć ciągły dostęp do danych na drugim dysku - jeśli nie to praktycznym rozwiązaniem może być zakup obudowy na dysk i podłączanie go przez port USB
Mój komputer obsługuje SATA 2 czy jest sens montować do niego szybki SSD SATA 3?
Spoiler
Jeśli tylko środki finansowe pozwalają Ci na to warto jest zamontować jak najbardziej wydajny dysk. Nawet jeśli Twój komputer ma wolniejszy interfejs SATA 2 (dotyczy komputerów wyprodukowanych przed rokiem 2011), to szybki SSD da Ci trochę lepszą wydajność niż taki, który obsługuje SATA 2. Pamiętaj, że technologia dysków SSD bardzo dynamicznie się rozwija i poza wydajnością polepsza się także trwałość dysków - szybszy dysk zwykle jest też dyskiem nowocześniejszym więc i trwalszym.
Różne standardy SATA
Spoiler
Producenci podają na kilka sposobów standard SATA, z którym są zgodne ich produkty:
SATA = SATA 1 = SATA I = SATA 1,5Gb/s = SATA 179MB/s
SATA 2 = SATA II = SATA 3Gb/s = SATA 300MB/s
SATA 3 = SATA III = SATA 6Gb/s = SATA 600MB/s
Literki są ważne
Spoiler
Niepozorne literki przy SATA, np. PATA, mSATA, eSATA, xSATA są ważne - dyski z takimi interfejsami nie są wzajemnie fizycznie kompatybilne - czyli mają różne złącza.
Ważny jest nawet brak literki, np. ATA gdyż oznacza to PATA (inaczej nazywany Parallel ATA) - to jest standard popularny przed powstaniem SATA.
Urządzenia są wstecznie kompatybilne w obie strony, czyli można podłączyć dysk SATA 2 do komputera z SATA 3 (oczywiście pomijając sens takiego działania) lub dysk SATA 3 do komputera SATA 2
Pojemność dysku a jego szybkość
Spoiler
Z testów wynika, że o ile szybkość odczytu w dyskach tego samego modeli o różnej pojemności jest raczej porównywalna, to szybkość zapisu potrafi bardzo się różnić. Na przykład dysk Samsung 840 EVO o pojemności 512GB zapisuje plik 10GB o 26% szybciej od wersji 256GB
Jakiej wysokości (grubości) dysk SSD mogę zastosować?
Spoiler
Dyski 2,5 cala stosowane w komputerach Mac mają standardową wysokość 9,5mm. Bez problemu można zamienić je na dysk o wysokości 9,5mm lub 7mm.
Mam MacBooka Air - czy mogę zmienić SSD?
Spoiler
Do chwili obecnej w MacBook Air wykorzystywane były różne standardy interfejsów/złącz do dysków:
- Pierwsza generacja MBA (dostępna pomiędzy styczniem 2008, a październikiem 2008; MacBookAir1,1) wykorzystywała dyski 1.8 cala PATA (ATA) ze złączem ZIF - kilka dysków tego typu ma w swojej ofercie OWC
- Kolejna generacja aż do wersji mid 2009 wykorzystywała dyski SATA2 o wielkości 1,8 cala - kilka znajduje się w ofercie OWC - Uwaga! Dyski mają niestandardowe złącze LIF.
Dyski SSD, które są kompatybilne:
Samsung MMCRE64GXMSP (MMCRE64GXMSP-0VA) - 64GB
Samsung MMDOE28GXMSP (MMDOE28GXMSP-0VA) - 128GB
Obudowa USB do ww. dysków: 1.8 Inch HDD Case Enclosure for ZIF/ LIF 24 Pin SAMSUNG HS12UHE
- modele late 2010 (MacBookAir2,1, MacBookAir3,1) wykorzystują dyski SATA ze złączem mini SATA - tego typu dyski oferuje Toshiba oraz OWC - tu uwaga: niektóre dyski Toshiby są zbyt grube by mogły się zmieścić (mają 3,7mm grubości)
- modele mid 2011 (MacBookAir 4,1, MacBookAir 4,2) wykorzystują takie samo złącze jak modele 2010 lecz mają interfejs SATA3 - takie SSD znajdują się w ofercie OWC
- modele mid 2012 (MacBookAir5,1, MacBookAir5,2) wykorzystują niestandardowe złącze - dyski z tym złączem oferuje OWC
- modele mid 2013 (MacBookAir6,1, MacBookAir6,2) wykorzystują dyski SSD z interfejsem PCIe - aktualnie na rynku nie ma dysków z tym interfejsem
Mam MacBooka Pro z ekranem Retina - czy mogę zmienić SSD?
Spoiler
- MacBookPro z ekranem Retina - modele mid 2012, late 2012, early 2013 wykorzystują dyski z własnym złączem Apple; takie dyski ma w swojej ofercie OWC
Innym rozwiązaniem może być poszukanie oferty takiego dysku na eBay.
> Samsung MZ-DPC128T/0A2 [128GB]
> Samsung MZ-DPC2560/0A2 [256GB]
> Samsung MZ-DPC5120/0A2 [512GB]
> Samsung MZ-DPC768A/0A2 [768GB]
> SanDisk SD5SL2-256G-1205E [256GB]
> SanDisk SD5SL2-512G-1205E [512GB]
Zgodnie z informacjami AnandTech SSD produkcji Samsung są nieznacznie szybsze od SanDisk: źródło
- MacBookPro z ekranem Retina - modele od late 2013 używają dysków z interfejsem PCIe - aktualnie na rynku nie są oferowane takie dyski
Jak podłączyć dysk przeznaczony MacBook Retina do standardowego interfejsu?
Spoiler
MacBook Retina mid 2012 oraz early 2013 wykorzystują dyski SATA z niestandardowym złączem. Na szczęście istnieją przelotki i obudowy umożliwiające ich użycie ze standardowym interfejsem.
Po zmianie dysku komputer zaczął się grzać, wentylatory działają głośniej
Spoiler
Po zmianie dysku systemowa funkcja Spotlight ponownie indeksuje jego zawartość co obciąża procesor. Stan indeksowania można sprawdzić klikając w ikonkę Spotlight w pasku menu-będzie tam wyświetlony znacznik postępu. Sytuacja powinna wrócić do normy po zakończeniu indeksacji.
------------------------
Uwagi do wątku:
- wątek nie powstał w celu zastąpienie http://myapple.pl/ja...-stary-mac.html
- ten post powstał na szybko w przypływie energii po przeczytaniu kolejnych kilku zapytań o SSD na forum; z czasem będzie rozwijany
- jeśli ktoś uważa, że jakiś dysk SSD powinien zostać wymieniony jako rekomendowany - proszę to napisać w poście wraz z odnośnikiem do odpowiedniego fragmentu dyskusji w wątku http://myapple.pl/ja...-stary-mac.html
- jeśli czyimś zdaniem jakieś często zadawane pytanie związane z SSD powinno znaleźć swoją odpowiedź w tym poście - proszę o informację.
[mod]Podklejam i proszę was o pomoc w utrzymaniu porządku w tym wątku. Utrzymajmy czytelność jego, aby w miarę szybko można było znaleźć odpowiedź na nurtujące pytanie, a nie szukać znów przez 300 stron. Powtarzające się - a już wyjaśnione - wątpliwości raportujcie.
Z góry dziękuję za pomoc
tumpio[/mod]
P.S. Wiem, że było powiedziane ale ....JerryEvo - dobra robota :-)
Specjalistyczny Serwis Komputerów Apple "Serwis Jabłek®" ul. Stryjeńskich 10 lok usł 2A. 02-791 Warszawa tel: 533-996-563 lub 796-440-048 http://www.macbook-service.com
Dziękuję za miłe słowa!
Dodałem do FAQ pytania:
Zamontować stary dysk zamiast napędu optycznego?
Mój komputer obsługuje SATA 2 czy jest sens montować do niego szybki SSD SATA 3?
Różne standardy SATA
Literki są ważne
Gdyby ktoś zauważył, że napisałem jakieś herezje, to także proszę o informację
Ja bym jeszcze dodał, że na użytkowników niektórych iMaców (modele od końca 2009 do końca 2011) czeka pułapka: oryginalny dysk talerzowy ma wbudowany czujnik temperatury, wymiana na SSD interpretowana jest jako uszkodzenie tego czujnika, więc iMac rozpędza wentylator dysku do maksymalnych obrotów. Rozwiązaniem jest użycie programu SSD Fan Control — pozwala on na ręczne ograniczenie obrotów wentylatora dysku, co jest całkowicie bezpieczne, bo dyski SSD nie nagrzewają się tak strasznie, jak talerzowe.
Co do polecanego Carbon Copy Clonera, to w tym zbiorczym dużym wątku parę razy widziałem opinie, żeby nie używać tego narzędzia, tylko zainstalować system normalnie, a potem przenieść dane (o, np. tutaj) — ale nie wiem, ile w tym prawdy, bo nigdy nie używałem do tego CCC, zawsze instalowałem od zera.
Ja bym jeszcze dodał, że na użytkowników niektórych iMaców (modele od końca 2009 do końca 2011) czeka pułapka: oryginalny dysk talerzowy ma wbudowany czujnik temperatury, wymiana na SSD interpretowana jest jako uszkodzenie tego czujnika, więc iMac rozpędza wentylator dysku do maksymalnych obrotów. Rozwiązaniem jest użycie programu SSD Fan Control — pozwala on na ręczne ograniczenie obrotów wentylatora dysku, co jest całkowicie bezpieczne, bo dyski SSD nie nagrzewają się tak strasznie, jak talerzowe.
Co do polecanego Carbon Copy Clonera, to w tym zbiorczym dużym wątku parę razy widziałem opinie, żeby nie używać tego narzędzia, tylko zainstalować system normalnie, a potem przenieść dane (o, np. tutaj) — ale nie wiem, ile w tym prawdy, bo nigdy nie używałem do tego CCC, zawsze instalowałem od zera.
Co do CCC też się zgadzam,nie powinno się przenosić systemu na nowy dysk ssd. Zainstalować system na czysto a następnie przenieść dane.
Ja bym jeszcze dodał, że na użytkowników niektórych iMaców (modele od końca 2009 do końca 2011) czeka pułapka: oryginalny dysk talerzowy ma wbudowany czujnik temperatury, wymiana na SSD interpretowana jest jako uszkodzenie tego czujnika, więc iMac rozpędza wentylator dysku do maksymalnych obrotów. Rozwiązaniem jest użycie programu SSD Fan Control — pozwala on na ręczne ograniczenie obrotów wentylatora dysku, co jest całkowicie bezpieczne, bo dyski SSD nie nagrzewają się tak strasznie, jak talerzowe(...).
Jednak sugerował bym rozwiązanie hardwarowe (dodanie takiego czujnika) gdyż bez podpiętego czujnika temperatury dysku SMC wchodzi w tzw. tryb awaryjny a to może owocować dziwnymi "przejawami" (np. "zmulenie" komputera). Mama Apple przewidziała czujnik - dać jej - to nie są duże pieniądze a cała elektronika pracuje prawidłowo. Jeśli zaś trafi się na serwis który stwierdzi "nie da się" - zmienić serwis...
W zasadzie wątek w zamyśle mówił głównie o MacBookach dlatego nie ma w nim wzmianek o mocowaniu dysku 2,5 calowego w miejsce 3,5. Moze faktycznie trzeba to dodać-przemyślę jak,
Ja za pomocą CCC przechodziłem kilkanaście razy z różnych dysków i nigdy nic złego się nie stało. Świerza instalacja ma ta wadę, że trzeba przenieść dane i ustawienia z poprzedniej-miewalem z tym problemy. Zamierzam dodać alternatywne opisy do takiego scenariusza.
Użycie CCC jest najmniej kłopotliwe, najszybsze i nie wymaga specjalnej wiedzy.
Zgodzę się z JerryEvo, w mojej opinii problemy z CCC to jakaś miejska legenda. Nie widzę powodów żeby przeniesienie zawartości dysku przy jego pomocy na dysk SSD skutkowało czymś, co nie występuje w przypadku zwykłych dysków HDD. W końcu CCC nie robi nic niezwykłego, zwykłą kopię 1:1 wszystkich plików (ot taki graficzny rsync).
Co więcej sam wszystkie moje dyski SSD zasilałem danymi w ten sposób i nigdy nie miałem po przeniesieniu najmniejszych problemów.
@JerryEvo
Pod koniec miesiąca planuje wymianę dysku w moim iMac "27 ze standardowego 1TB na Samsung 840 Evo Series 250GB. Chcę mieć dwa dyski w iMac czyli SSD (prędkość) i HDD (pojemność)
Pytania:
1. Przy wymianie dysku co mam zrobić jeżeli chodzi o czujnik temperatury dysku (coś dokupić, czy użyć software)?
2. Przy wymianie SSD zainwestować również w nowszy HDD 7200 np:
- Western Digital Green - 2TB (3.5", SATA600, Intellipower, 64MB)
3. Czy utworzyć z tych dysków Fusion Drive?
Jeżeli macie inne sugestie to bardzo proszę o porady.
1. Zgodzę się z tumpio, że warto dodać czujnik.
2. Od lat stosowałem dyski Seagate i nie miałem z nimi problemów - nie wypowiem się więc o WD
3. Nie mam osobistych doświadczeń z Fussion Drive ale jakoś podświadomie miałbym opory przed stosowaniem - było trochę doniesień na temat tego, że z tym nie chodzi czy z tamtym. Poza tym jak się posypie to może być kłopot z ratowaniem - wolałbym mieć dwa woluminy niezależne.
Który model iMaca 27 cali masz? Jeśli jest wyposażony w Thunderbolt lub USB 3.0 to wolałbym chyba zamiast zmieniać wewnętrzny HDD na nowy zainwestować w zewnętrzny dysk z RAID. Oczywiście SSD wrzuciłbym do komputera.
Witam ponownie.
Zdecydowałem się na zakup dwóch dysków (wersja budżetowa zdecydowała)
- SSD - Samsung 840 Evo Series 120 GB. (MZ7TE ...)
- HDD - Western Digital Green - 1 TB (3.5", SATA600, Intellipower, 64MB) (WD10EZRX...)
Mam jedno pytanie - nie mam czujnika temperatury. Co podpowiadacie montaż dysku czy nabycie czujnika i montaż (proszę o link do zakupów onlinie - nie mieszkam w Polsce.)
Dziękuje.
Zachecam ;-). Homemade Fusion Drive dziala swietnie, nie wymaga ogromnej wiedzy, nie psuje sie a wszystko dziala szybko - nie musze myslec o zonglerce danymi.
Zachecam ;-). Homemade Fusion Drive dziala swietnie, nie wymaga ogromnej wiedzy, nie psuje sie a wszystko dziala szybko - nie musze myslec o zonglerce danymi.
Dziękuję za wypowiedzi.
Zastanawiałem się nad Fusion Drive i teraz sam nie wiem.
1. Jeżeli wymienię dysk na dwa nowe i zainstaluje od nowa system to:
- czy będę miał dostęp do Time Capsule z kopią danych ze starego dysku (chodzi mi o iPhoto - cała galeria zdjęć)
- w miejsce starego dysku HDD zamontuje SSD a w wolne miejsce HDD (czy wszystkie kable są już w iMac "27 2012 do podłączenia dwóch dysków)
- co zrobić z tym czujnikiem temperatury?
Chciałem otworzyć maka:
- wyjąć stary dysk (dużo śmieci i chyba 3 systemy po drodze)
- Zamontować dwa nowe.
- Zainstalować świeży system
- Pobrać aplikacje z App Store - wszystkie są w cloud.
- Pobrać kilka danych ze starej kopi systemu w Time Capsul (iPhoto)
________________________
Jeżeli ktoś może mi opisać jakie są możliwe opcje konfiguracji z 2 dyskami (SSD+HDD)
- Fusion Drive (wiadomo system sam decyduje o podziale danych)
- 2 odzielne dyski (SSD - system + aplikacje --- HDD dane do aplikacji foto, final cut pro dane) jak będzie z szybkością?
Czesc , posiadam iMac'a 20 late 2009 , chcialbym zmienic mu dysk na ssd. Prosze powiedzcie mi jaki wybrac o pojemnosci 240GB . W tej chwili mam :Hitachi HDT721032SLA380 Media